Twórczość Magdaleny Zych jest głęboko zakorzeniona w refleksji nad relacjami między ludźmi a nieludźmi. Ich anatomia oraz forma portretowa łudząco przypomina ludzką formę, a może to nasza anatomia przypomina nieludzkie kształty? Ta warstwa interpretacyjna napawa pozytywną myślą o przyszłości, w której ludzkość zrzeka się swojej centralnej pozycji. Owa pozycja człowieka na przestrzeni dziejów, wykształciła symbolikę, która trwale została przypisana i posłużyła do wyznaczenia granic między podstawowymi kategoriami bycia oraz ustalenia norm społecznych. Zwierzęce symbole stały się metaforycznym repertuarem, w którym poszczególne gatunki reprezentują określone wartości lub obyczaje społeczne. Pies stał się symbolem wierności - lew siły i przywództwa. Czego symbolem stał się człowiek?

 

Ogromne, rozedrgane cząsteczki przypominające krople, przeplatają się w pracach Magdaleny, symbolizując dzikość niezbędną do istnienia. Spotkanie międzygatunkowe jest próbą stworzenia pomostu między różnymi formami życia. Prace stają się kroniką przemian, zacieraniem granic między tym, co ludzkie i nieludzkie. Poprzez portrety nieludzi, Zych przypomina o obowiązku unikania segregacji – największego ograniczenia. Człowiek jest przecież wpisany w szereg relacji, które powinny tworzyć wspólnotę opartą na współodpowiedzialności i współodczuwaniu.

 

Odwrócenie głowy rodzi przyzwolenie na cudzą krzywdę, co sprawia, że przegrywamy – „dlatego, że przechodziliśmy obojętnie obok czegoś, kiedy powinniśmy pozostać; i dobrze, że nam to nie będzie wybaczone” (Marek Hłasko, Brudne czynny). 

 

Jakub Pojda (kurator wystawy)

 

​